Fareler, tüyleri ile tanınan canlılar olsa da tüysüz köstebek faresi bu alışılagelmiş kalıbı yıkan bir dış görünüşe sahip. Bu yazımızda, sizler için tüyleri olmayan tek köstebek faresi türünü kaleme aldık.
Pembe, kırışık ve tüysüz cildinden ötürü herhangi bir güzellik yarışmasının galibi olamayacağını bildiğimiz tüysüz köstebek faresi, en garip kemirgenler arasında yer alıyor. Her ne kadar bu fareyi bir köstebeğe ya da fareye tam olarak benzetemesek de onun çok sevimli olduğunu belirtmeliyiz.
Bu hayvanı gören pek çok insan neden onun diğer fareler ve köstebekler gibi tüylere sahip olmadığını merak ediyor. Tüysüz köstebek faresi, tüy açısından alışılmış kalıpların dışında kalıyor çünkü bu hayvan yer altında yaşıyor. Yaşantısının büyük bir bölümünü yer altında geçiren bu canlı, güneşe çok fazla çıkmadığı için kendisini zararlı ışınlardan korumak adına tüylere ihtiyaç duymuyor. Her ne kadar bu hayvanın cildinde görünen gür tüyler bulunmasa da tüysüz köstebek faresinin vücudunun belirli bölümlerinde bıyık benzeri 100 adet ince kıl olduğunu belirtmek istiyoruz. Bu canlı türü, ince kılları sayesinde etrafında bulunan şeyleri algılayabiliyor. Ayrıca, tüysüz köstebek faresinin parmak uçlarında bulunan kıllar da bu hayvanın tünel açma esnasında toprağı arkasına fırlatmasına yardımcı oluyor.
smithsonian's national zoo
Doğu Afrika'nın çöllerinde yaşayan tüysüz köstebek faresi, yer altındaki bitki köklerine ve yumrularına yakın yerlerde yaşıyor. Tahmin edebileceğiniz üzere, bu canlı bitki köklerini ve yumrularını tüketiyor. Kendisini sevimlileştiren büyük ön dişleri sayesinde köklere ve yumrulara ulaşabilen bu canlı türünün dişleri diğer kemirgenlere benzer bir şekilde düzenli olarak uzuyor. Bu durumu önlemek adına bu hayvanın dişlerini sert şeyler ile törpülediği belirtiliyor. Bu noktada, bu canlının ön dişlerini birbirinden bağımsız bir şekilde hareket ettirebildiğini de söylememizde fayda var.
Bitki kökleri ve yumrularına ek olarak, tüysüz köstebek faresi kendi dışkısını da tüketiyor! Bu durum biraz mide bulandırıcı dursa da dışkı tüketiminin altında mantıklı bir sebep yatıyor; bu hayvanın sindirim sistemi kök ve yumruları sindirmeye çalışırken büyük bir zorluk çekiyor ve bu zorluğun önüne geçilmediği zaman da köklerden ve yumrulardan yeteri kadar fayda alınamıyor. Bu zorluğu dağıtmak için de tüysüz köstebek farelerinin kendi dışkılarını yediği söyleniyor. Dışkıyla birlikte, bu hayvanın mısır, havuç, yaban mersini ve yeşil yaprakları meyveler tükettiğini de belirtmeliyiz.
allen institute
Çoğu köstebek faresi türü tek başına hayatını sürdürmeyi tercih etse de tüysüz köstebek fareleri koloniler halinde yaşıyorlar. Bilim insanlarına göre bir çölde yer altında yaşamak çok kolay değil ve bu durumu bir miktar kolaylaştırmak adına tüysüz köstebek fareleri topluluklar halinde yaşamayı tercih ediyorlar. Kolonideki tüysüz köstebek fareleri, tüylere sahip olmadıkları için geceleri soğuk havadan korunma amacıyla birbirlerine sokuluyorlar ve sıcak bir aile görüntüsünü ortaya çıkartıyorlar.
Tüysüz köstebek farelerinin kolonilerinde her birey farklı bir göreve sahip. Ayrıca, bu koloniler kraliçeler tarafından yönetiliyor ve üreme hakkına sahip olan tek dişi birey kraliçe. Kraliçe ile çiftleşebilecek erkek tüysüz köstebek farelerinin sayısı da oldukça kısıtlı. Üreme görevini üstlenmeyen tüysüz köstebek fareleri ise işçi ya da asker olarak karşımıza çıkıyor. İşçiler, besin bulmakla, kraliçe yavrulara bakarken ona yardımcı olmakla ve tünel kazmakla görevli. Askerler ise yuvalarına yılan gibi herhangi bir avcı girdiği zaman bu avcı ile savaşıyorlar ve yuvalarını koruyorlar.
science
Üremenin gerçekleşebilmesi için kraliçe tüysüz köstebek faresinin diğer dişilerden ayırt edici özelliklere sahip olması gerekiyor. Genellikle, kraliçeler diğer dişilerden daha büyük ve uzun oluyorlar. Bir tüysüz köstebek faresinin doğurmakla ve yavru bakımıyla görevli olan kraliçe olması ise çok kolay değil. Kraliçe olabilmek adına dişi tüysüz köstebek fareleri büyük mücadeleler veriyorlar kendi aralarında. Ayrıca, bir tüysüz köstebek faresi kraliçe statüsüne ulaştıktan sonra da rahatlamıyor. Bu canlının bu statüyü devam ettirebilmesi için diğer dişiler ile savaşmaya devam etmesi gerekiyor. Bir yılda 4-5 defa doğum yapabilen kraliçe tüysüz köstebek faresi, aynı anda 27 tane yavruya sahip olabiliyor!
new scientist
Son olarak, tüysüz köstebek faresinin sahip olduğu çok ilginç bir özellikten bahsetmek istiyoruz. Bu canlı türü uzun süredir dünyada olmasına rağmen hiçbir şekilde kanser olmadı. Hatta, bu canlıyı inceleyen bazı bilim insanları ona kanserli hücre enjekte ettiler ve yine bu canlının kansere yakalanmadığı tespit edildi. Yapılan araştırmalar sonucunda, bu canlının kanserli hücrelerin gelişimini engelleyen iki tane gene sahip. Bu iki genden birisi insanlarda da olmasına rağmen insanlarda tüysüz köstebek farelerindeki etkinin aynısı gözlemlenemiyor.
Birbirinden farklı 18 tane ses çıkartabilen ve en uzun ömürlü kemirgen olan tüysüz köstebek faresinin nesli şu anda tükenme ile karşı karşıya değil. Bu pozitif durumun altındaki sebep ise bu canlının insanlardan uzak bölgeleri habitat olarak benimsemiş olması.