unsplah/sylwia bartyzel
ZOOM

Tarihi ve Doğal Mekânları Yok Etmek

02 Ağu 2023

Bir süredir Akbelen üzerinden devam eden, ama aslında düzenli olarak tekrar eden bir gerçek var; doğal ve tarihi alanları koruyamamamız. Herhangi bir tabiat parkına, yol kenarında gördüğünüz ormanlık alana, mesire ya da ören yerine gidip bakın. Her yerde hoyratlık, hor kullanma ve özensizlik göreceksiniz. Peki tüm bunlar neden oluyor ve tam olarak neyi başaramıyoruz?

unsplash/naja bertolt jensen
Şehrin hengamesinden ya da insanlardan sıkıldığımda gittiğim bir tabiat parkı var. Adını ve yerini vermeme gerek yok zira bu tip mekanların duygusu ve birazdan anlatacağım tecrübeleri herkes için ortaktır diye tahmin ediyorum. Girişinde resmi bir kurumun temsilcisine ücret ödeniyor ve bu ücret son 10 yıl içerisinde 4 TL’den 60 TL’ye kadar yükseldi. Ücretli oluşu korunmasının da önünü açar diye kendimi rahatlatıp içeri giriyorum ve bu ümitsiz ümit kısa sürede yerle bir oluyor.

unsplash/john cameron
Piknik yapmaya gelenler için yerleştirilen masalara zarar verilmiş, bazıları göletin içine taşınıp orada bırakılmış, ağaç kovuklarına ve ormanın derinlerinde olmayacak bölgelere çöpler yığılmış, yasak yerlerde ateş yakılmış, tuvaletler korkunç durumda ve yine yasak olmasına rağmen ormanın iç kısımlarına arabalarla girilmiş. Bu hor kullanımın takibini yapsın ve gerekirse cezai işlem uygulasın diye ücret ödediğim kurum hiçbir sorumluluk almıyor. Neyse diyorum, zaten şehrin genelinde çöp konusunda bir sorun var, burası neden farklı olsun. Tatilde kendime gelirim.

unsplash/dustan woodhouse
Birkaç gün sonra bir sahil kentine gidiyorum. Yine isim vermeme gerek yok zira sahil kentlerini sevenler benzer şeyleri gözlemliyordur diye düşünüyorum. Tarihi meydanlarından birinden yürüyerek geçiyorum, denize doğru. Denize varmadan canım sıkılıyor çünkü meydandaki tarihi gar binası çok kötü halde. Etrafındaki tarihi binalardan ayakta kalabilenlerin bir kısmı restore edilmiş ama kurtarılamayanların yerine yapılan binalar göz kanatıyor. Denize ulaştım, renkli bir ortam var, rejisör sandalyesini kapan gelmiş. Fakat tıpkı tabiat parkındaki gibi, bu yeşil alanın da her yerinde çöpler var. Yine sineye çekiyorum, tarih iyi gelir. Bir sonraki gün gezeceğim tarihi kasabayı düşünüyorum. Hem doğası hem tarihi özellikleri var ve insanlar yaşadığı için bir medeniyete şahit olur rahatlarım.

unsplash/bet jnr
Kasabanın girişinde tabela kirliliği can sıkmaya yetti. Sokaklarına giriyorum, kötü restore edilmiş ya da kaderine terk edilmiş tarihi yapılar bir miktar daha üzüyor. Her köşe başında buraya özgü dondurmanın plastik kapları. İçine peçeteler tıkılmış halde, yanlarında pet şişelerle nöbetteler. Tabii sağlık için su şart. Çöp bazı bölgelerde daha da yoğunlaşıyor çünkü biraz sapa bir yerde olan bu kasabaya her gün çöp aracı gelmiyor. Gelse de ara sokaklara giremiyor. Oysa bu sokaklara uygun araçlar da var. Üstelik burası tarihi ve turistik bir yer. Uzaktaki herhangi bir yer muamelesi yapmak yerine daha sık ilgilenilmesi gerekmez mi?

unsplash/henry&co
Gerekmiyor. Maalesef doğal güzellikler ve tarihi değerler konusunda beklenen hassasiyeti göstermeyi beceremiyoruz. İki tür bencillik öne çıkıyor burada. İlki dünyadaki tüm imkanların insanların hizmetine sunulduğunu, tepe tepe kullanmanın hak olduğunu düşünenlerin bencilliği. İkincisi biraz cehaletle ilişkili; “doğa kendini yeniler, eninde sonunda toparlar” vurdumduymazlığından kaynaklanan bencillik. Yani bana düşen bir sorumluluk yok, ben istediğimi yaparım, yağmur yağar ağaç yeşerir. Peki ya hiç ağaç kalmazsa? Rüzgâr eser çöpü götürür. Fakat nereye?

unsplash/viktor forgacs
Bize düşen attığımız her adımı biraz olsun üzerine düşünerek atmak. Yani biraz farkındalığı yükseltmek. Üzerinde yaşadığımız ve binlerce yıldır var olan, nice medeniyete ve tarihi güzelliğe yuva olmuş bu gezegeni göz göre göre felakete sürüklediğimizin farkına varmamız şart. Üstelik bu, pek önemsenmeyen bireysel adımlarla ve zaten var olan hukuki çerçeveyi düzgün bir şekilde uygulayarak kolaylıkla sağlanabilir. Yeter ki bencilliğimizi bir kenara bırakabilelim.
©2022 Beyhan&Beyhan Business Solutions Tüm Hakları Saklıdır
Yukarı Kaydır
BUNU OKUMAK İSTER MİSİN?