Liberal Feminizm'in Başyapıtlarından: 'Kadın Haklarının Gerekçelendirilmesi' Eseri

Kadın Haklarının Gerekçelendirilmesi’nin yazarı Mary Wollstonecraft Fransız devrimini yaşamış İngiliz bir filozoftur. Yaşamı boyunca feminizmin savunucusu olmuş, kadınların özgürlük mücadelesinde en önde yürümüştür. Eserlerinde erkeklerin kadınlarla eşit haklara sahip olmasının önemini ve gerekliliğini savunmuştur. Liberal feminizmin de önde gelen isimlerinden olan Mary Wollstonecraft Fransız devriminin cinsiyetçi kararlarla sonuçlandığını söylemiştir. Toplumdaki bu ayrımı detaylı bir şekilde ele almak için 1792 yılında ‘Kadın Haklarının Gerekçelendirilmesi’ adlı eserini yazmıştır. Bu eserde hem kendi düşüncelerini paylaşmış hem de bazı yazarların cinsiyetçi düşünceleri üzerinden eleştiriler yapmıştır. Kadın ve erkek arasındaki ayrımın doğanın kanunlarından geldiğini savunan yazarları özellikle eleştirmiştir. Çünkü liberal feminizme göre yaşanan eşitsizlik tamamen toplumsallaşmanın şekli ile ilişkilidir. 

Mary Wollstonecraft özgürce düşünmeleri engellenen insanları yanlış yollara daha sık saptığı üzerinde de durmuştur. Evli kadınların bir süre sonra eşlerinden göremedikleri sevgiyi aramaya ihtiyaç duyacaklarını belirtmiştir. Çünkü erkekler kadınlardan gençlik, tazelik ve güzellik beklerler. Bu yüzden ilişkilerin başındaki geçici hazza ve tutkuya inanarak yola çıkmak anlamsızdır. Çünkü bu çoğunlukla geçici bir his olur. Sonrasında kadın çocuk bakımıyla ve ev işleriyle baş başa kalır. Çoğunlukla başlangıçtaki duygular yerini bir dostluk hissine de bırakamaz. Bunun nedeni ise erkeğin kendinden zayıf gördüğü kadına dostluk beslemekte zorlanışıdır. Öte yandan evliliklerin bitmesi ya da kadının partnerini kaybetmesi de mümkündür. Bu konunun da üstünde duran Wollstonecraft, kadının eşini kaybettikten ya da ayrıldıktan sonra da hayatını idame ettirebilmesi gerektiğini savunmuştur. Ancak kadınlara biçilen görevler ve onların akılcı eğitimlerden uzak tutulması buna engel olur.

Wollstonecraft kadınların dışarıdaki zorluklarla mücadele etmemelerini ve rahat olarak tabir edilen bir yaşam sürmelerini olumsuz bir durum olarak değerlendirir. Onlara böyle sunulduğu söylenen hayat aslında bir kandırmacadır. Yaşamın zorluklarıyla savaşmamış insan bilgiyi aramaz, hazzı feda edemez. Oysa böyle bir yaşam tamamıyla aylaklıktır. Wollstonecraft bu tür yaşantıların toplumun üst tabakasındaki insanlarda da görüldüğünü savunur. Babadan oğla geçen bir saltanata sahip birey de yaşamda bilgiyi aramaz ve ona ulaşmak için çabalamaz. Onlar servetleri dolayısıyla saygı görür ve sevilirler. Kadınlar da aynı şekilde güzellikleri dolayısıyla sevilirler. Erkeklerin güzelliğinden çok az konuşulurken kadınlar yalnızca güzellikleri üzerinden değerlendirilir. Bu yüzden zihinleri daha güzel görünmek, güzel elbiseler giymek gibi düşüncelerle dolar. Wollstonecraft kadınların güzel görünmek, erkeklere haz vermek gibi geçici tutkular yerine akılla yoğrulmuş gerçek tutkulara sahip olmaları gerektiğini vurgular.