Kum Tepsisi Terapisi ile İfade Edilemeyen Duyguları Çalışmak

23 Mar 2023

İngiliz pediatrist Margaret Lowenfeld’in 1920’li yıllarda geliştirdiği tekniğin günümüzdeki bir yansıması olan Kum Tepsisi Terapisi yöntemi, çocuk hastaların seçtikleri figürler ile kendilerine bir dünya kurması üzerinden günümüze kadar gelişerek gelmiş, 8 yaş üzeri herkeste uygulanabilir bir yöntem. Yöntemin amacı ise ifade edilemeyen sözel duyguları somut bir biçimde açığa çıkarmak.

Andi Hodara

2 Bardak

8 yaş ve üzeri herkeste kullanılabiliyor
Kum Tepsisi Terapisi özellikle çocuk hastalar ile daha sık kullanılsa da, 8 yaşından itibaren tüm çocuk, ergen ve yetişkinlerde uygulanabiliyor. Kum, tüm insanoğlunun her türlü gelişme evresine tanıklık etmiş bir materyal olarak insanları rahatlatması ile biliniyor. 

1920’li yıllarda bu terapi yöntemi öncelikle çocukların üzerindeki iyileştirici etkisi ile dikkat çekmiş. Zira çocuklar bu kumun içerisindeki ufak oyuncaklarla birlikte kendilerine bir dünya inşa etmişler ve bu inşa ettikleri dünyada, yaşadıkları birçok travmayı ortaya çıkarmışlar. Günümüzde de Kum Tepsisi Terapisi’nde aynı amaç hedefleniyor; minyatür objeler ile kişinin duygularını dışa vurarak travmalarını açığa çıkarması.

Moral Psikoloji

Gerçek hayatın kumdaki yansıması
Kum tepsisinde onlarca küçük figür yer alıyor. Bunların arasında insanlar, hayvanlar, binalar, ağaçlar gibi günlük hayatta kişinin dünyasını oluşturan tüm detaylar mevcut. Yani bir kişinin hayatını (veya dünyasını) inşa etmesi veya yıkması için gereken tüm minyatür malzemeler var. 

Özellikle sorunlarını sözel olarak ifade edemeyen bireyler için yaratılan bu kumdan dünya onlara oyun terapisi veya sanat terapisi gibi dışavurumsal bir yöntem ile duygularını açığa çıkarmak adına alan tanıyor. Bir çok insan sorunu dile getirerek onunla yüzleşmekten korkarken, hatta birçok çocuk bunu nasıl yapacağını bilemezken, bunu minyatürlerle yaşatmak kişide tedavi adına ciddi bir adım olarak görülüyor.

Psikolaj

Kum Tepsisi Terapisi’nde dikkat etmek gereken belirli konular var;

Bu dışavurumcu bir tekniktir ve bilinçli ilerlemez: Bu teknikte kişi olağan akışa bırakılır. Orada amaç duygularını bir teknik olmaksızın açığa çıkarabilmesidir ve bunu yapmak için ortamın onun açısından güvenli olması gerekir. Bilinç işin içerisinden çıkarılarak kişiye doğal ve güvenli bir ortam sağlanır. Kişi güvendiği ortamda travmalarını daha rahat dışa vurabilir.
Metaforlar büyük yer kaplar: Bir çocuk travmasını nasıl yansıtacağını bir yetişkin gibi bilemez. Fakat eğer çocuk Kum Tepsisi Terapisi’nde vahşi hayvanlardan sıkça yararlanıyorsa, bu hayvanların hayatındaki yetişkin vahşi bireylerin metaforları olduğu düşünülmelidir. Bu sebeple bu terapi yönteminde terapiste büyük bir rol düşer. Vahşi hayvanlar, gerçek hayatta şiddet gördüğü veya sevdiklerine şiddet gösteren kişileri temsil edebilir. Bir yere çit örmesi o yerin güvene ihtiyacı olduğunu gösterebilir. Bunlar gibi birçok detay, onun farkında olmadan yapacağı ve iyice izlenmesi gereken yöntemler olacaktır.
Kum Tepsisi Terapisi’nde yüzleşme iyileştirme getirir. Bu sebeple bu tekniğin doğru adımlarla ilerlemesi son derece önem arz eder. Burada öncelikli olarak travmaların açığa çıkması, onlarla güvenli bir şekilde yüzleşme ve akabinde çözümlenmesi hedeflenmektedir. Bu da kişiye hem farkındalık hem de rahatlık getirir. Zira kişi o noktada ifade edilemeyen duyguların verdiği ağırlıktan kurtulacaktır.

Psikolog Ahunur Soysal

Kum Tepsisi Terapisi kişiye son adım olarak iyileşmeyi vaat etmektedir. Travma terapi yöntemlerinden biri olup, zorluğun çalışılmasına yardımcı olur. Kişi gerçek hayatta açığa çıkarıp çözümleyemediği olayı, kum tepsisi üzerinde açığa çıkarıp çözümlerse bu travmanın iyileşmesinde önemli bir adım oynar. 

Kısacası soyut düşüncelerin somutlaştırılması yaşı kaç olursa olsun, herkese iyi gelen bir yöntemdir. Kum tepsisinde dokunulan, hissedilen ve kokusu alınan bir ortam oluşturulmakta, aynı zamanda bu ortama bir gökyüzü de verilerek kişiye “gerçek dünya” hissi yaratılmaktadır. Yani kişinin beyninin içindeki evreni kişi karşısında görebilecek, gerçek dünyayı sözel olarak ifade etmek yerine yaşayabilecektir. Bu da beynindeki birçok alanın uyarılmasına yardım ederken, sözelliği aradan kaldırarak zorluğu çalışma ve travmayı çözmek için gereken düzeni sağlama görevi görür. 

Bilgiler Psikolog Ayşe Erenler’den derlenmiştir.