SCOPE
Hristiyanlıkta Teslis: Baba, Oğul, Kutsal Ruh
04 Tem 2022
Hristiyan inancına göre yalnızca tek gerçek Tanrı’nın var olduğu ve O’nun da bir tane sayıldığı belirtiliyor. Kutsal Kitap bu gerçeği sonuna kadar kabul ederken, birden fazla Tanrı’ya ibadet edenler tarih boyunca yargılanıyor. Anlayacağınız Hristiyan inancı Tanrı’nın biricikliğinin su götürmez bir gerçek olduğunu belirtiyor; ancak bu Tanrı 3 farklı kişi olarak var olabiliyor. Nasıl mı? Hristiyanlığın merkezinde yer alan Teslis inancına, bir diğer deyişle Baba – Oğul – Kutsal Ruh üçlemesine beraber bakıyoruz.
2 Bardak
Hristiyanlık monoteizm temelli bir din olarak karşımıza çıkıyor. Yani inanç, tek bir tanrının varlığına ya da Tanrı’nın birliğine duyuluyor. Tek tanrıcılık olarak da bilinen bu sistem, Hristiyanlık dininin temelini oluştururken, Kutsal Kitap’ta bir tek gerçek Tanrı’nın var olduğu ve O’nun da bir tane sayıldığı belirtiliyor. Kutsal Kitap’ın yazıldığı dönemde birden fazla tanrıya inananların yargılanması ise bunun en önemli kanıtını oluşturuyor. Monoteizm temelli bir din olan Hristiyanlıkta her ne kadar tek Tanrı’nın varlığına inanılsa da, bu Tanrı 3 farklı kişiden oluşuyor. Birbirinden bağımsız -ama bir o kadar bağımlı- bu 3 öge bütünlükçü olarak Tanrı’yı oluşturuyor. Nasıl mı?
Hristiyanlığın temel inançlarından biri de Teslis, bir diğer deyişle Üçleme. Bu inanç, Hristiyanlığı diğer tek tanrılı İbrahimi dinlerden -Yahudilik ve İslam- ayıran en önemli özellik olarak karşımıza çıkıyor. Tanrı’nın Baba, Oğul ve Kutsal Ruh’tan oluştuğunu belirten Teslis, tek bir Tanrı’nın var olmasında 3 farklı kişiyi merkeze oturtuyor. Bugün var olmayan antik dini inançlarda ve mitolojilerde de bu inanca rastlanırken, Hinduizm’de de rastlanabiliyor. Tüm teslislerin ortak bir kültürel geçmişe sahip oldukları düşünülse de, bununla ilgili kesin bir ibare yok. Yeni Ahit’te de rastlayamayacağımız teslis kelimesi, İsa’nın öğretileri ve havarilerin yorumlarıyla oluşturuluyor.
Baba, Oğul ve Kutsal Ruh Üçlemesinin kullanımına ilk kez milattan sonra 2. yüzyılda Hristiyanlığın savunucusu Atinalı Atenagoras'ta rastlanıyor. Şöyle diyor Atenagoras: “Onlar [Hristiyanlar] Tanrı'yı ve Kelimetullâh'ı, Oğul'un Baba'yla birliğini, ortaklığını, Rûh'un ne olduğunu, bu teslisin, yâni Rûh'un, Oğul'un ve Baba'nın birliğini ve bunların üçünü birbirinden neyin ayırdığını bilirler.”
Birbirine eşit, mutlak güce sahip ve başlangıçları olmayan Baba, Oğul ve Kutsal Ruh; tek tek Tanrı’yken, hep birlikte de Tanrı’yı oluşturuyor. İnsanlar nasıl birbirinden farklı ama benzer özelliklere sahipse, ilahi güçler de buna dahil oluyor. Kutsal Kitap’ın Baba’yı Oğul’dan farklı bir kişi olarak öğrettiği ve Baba’nın Oğul’u gönderdiğini görüyoruz. Ek olarak yine Kutsal Kitap’ta Kutsal Ruh’u İsa’nın öğrencilerine öğreten, hatırlatan ve onları yönlendiren, kişisel bir ilişki içerisinde bulunan ayrı bir kişi olarak gösterdiğini biliyoruz. Tanrı tek olmasına rağmen; Baba, Oğul ve Kutsal Ruh üç farklı kişi olarak karşımıza çıkıyor.
İsa, Tanrı’nın 3 farklı kişiden oluştuğunu ve her kişinin de ayrı olarak Tanrı olduğunu vurgulamak adına öğrencilerine müjde gönderdiğinde “bütün ulusları öğrencisi olarak ve onları Baba, Oğul ve Kutsal Ruh’un adıyla vaftiz etmelerini” söylüyor. Dikkat ettiyseniz İsa burada “adlarıyla” ifadesi yerine “adıyla” ifadesini kullanıyor. Söz konusu ifade Tanrı’nın “tek” olduğunu vurgularken, tek gerçek Tanrı’nın 3 farklı kişiden var olduğunu belirtiyor.
Hristiyanlık içinde teslis inancını reddeden akımlar da bulunuyor. İsa’nın hem tanrısal hem de insani doğasına karşı çıkan bu akımlar, Kuzey İtalya'dan gelen aydın dönem hümanizmi olarak biliniyor. Bu felsefi düşünce ise, insanın değerini vurgulayan ve rasyonalizm ile ampirizme odaklanan felsefi düşünce öğretisi olarak biliniyor. “Hristiyan bilim” olarak bilinen ve Batı medeniyetinde ortaya çıkan Yeni Düşünüş ailesine mensup mezhep de bu öğretileri reddeden akımlardan biri. Ek olarak İsa Mesih’in Son Zaman Azizler Kilisesi ile ilgili olan "Mormonlar" da Baba, Oğul ve Kutsal ruh inancını reddedenler arasında yer alıyor.
Teslis inancı olarak geçen ve Tanrı’yı var eden 3 farklı kişinin olduğunu belirten Baba, Oğul, Kutsal Ruh Üçlemesi Hristiyanlığın merkezinde yer alıyor. Kutsal Kitap’ta yazmasa da İsa'nın öğretileri ve havarilerin yorumlarıyla oluşturulan bu kavram, Tanrı’nın da biricikliğini gösteriyor.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK İÇERİKLER
©2022 Beyhan&Beyhan Business Solutions Tüm Hakları Saklıdır
Yukarı Kaydır
BUNU OKUMAK İSTER MİSİN?