Güneş Tanrısı Ra: Her Şeyin Başlangıcı

“Re” veya “Pra” olarak da adlandırılan Güneş tanrısı Ra, gün boyunca gökyüzünde seyahat eder ve akşam olup da gün sona erince yer altı dünyasına inerdi. Yeni günün tekrar başlayabilmesi için ise kaosu ve kötülüğü simgeleyen yaratık Apopis’i yenmesi gerekirdi. “Apep” veya “Apepi” şeklinde de isimlendirildiğini gördüğümüz bu iblis, yılan kılığında dolaşırdı. Yer altı dünyasında ilerleyen Ra’nın karşısına her gece belli bir saatte çıkar ve ona saldırırdı.

Fırtına, çöl, gökyüzü ve şiddet dahil pek çok şeyle ilişkilendirilen tanrı Set, Ra’yı bu tehlikeden korumak için onun önünden giderdi. Apopis ile karşılaştığında da onu mızraklayıp öldürürdü. Ancak Apopis hiçbir zaman tam olarak ölmezdi, her gece onlara saldırmaya devam ederdi.

Ra ile Apopis arasındaki bitmek bilmeyen bu çatışma, gece ile gündüz arasındaki farkı ortaya koyduğu kadar Ra’nın yaşamın düzeninin korunması için ne kadar vazgeçilmez olduğunu da vurguluyordu. Apopis evrenin dengesini bozan her ne varsa hepsini kendinde topluyordu. Bu yüzden Ra için yapılan ritüeller, Apopis’in yenilmesi ve hayatın her zamanki gibi devam etmesi için oldukça büyük bir önem taşıyordu.

Ra ile ilgili anlatılar, Antik dönemde yaşayan Mısırlıların evrenin nasıl yaratıldığı hakkındaki düşüncelerini de ortaya çıkarıyordu. Başlangıçta girdap oluşturan sudan başka hiçbir şey yoktu. Bu kaosun ortasından yeryüzünün ilk toprak parçası olan ilkel bir tepe yükseldi, üstünde Ra duruyordu.

Kendi kendini yaratan Ra, kestiği penisinden akan kan damlalarından otoriteyi temsil eden Hu ile akıl ve zihinle ilişkilendirilen Sia’yı yarattı. Hu ve Sia, evrenin yaratılması ve varlığını devam ettirmesi için gerekli güçlerdi. Bu yüzden tahta çıkan her krala atfedilen iki kutsal özellik olarak da karşımıza çıkacaktı.

Ra, yalnızlığının farkına vardı ve buna bir son vermek için gölgesiyle çiftleşti. Bu birliktelikten hava tanrısı Şu ve nem tanrısı Tefnut doğdu. Şu ve Tefnut dünyanın düzeninin kurulmasında rol oynayacaktı ancak aradan çok uzun bir zaman geçmesine rağmen geri dönmediler. Bu yüzden Ra, onları araması için kendi gözünü (Ra’nın Gözü) gönderdi. Ra’nın Gözü, Şu ile Tefnut’u buldu ve Güneş tanrısının yanına getirdi. Çocuklarını gören Ra mutluluk gözyaşları döktü. Bu gözyaşları Ra’nın üzerinde yükseldiği kara parçasına düştü ve kadın ile erkeğe dönüştü.

İnsan yaratılmıştı yaratılmasına ama yaşayacak hiçbir yeri yoktu. Şu ve Tefnut çiftleşerek yeryüzü tanrısı Geb ile gökyüzü tanrısı Nut’u dünyaya getirdi. Geb ile Nut’un birlikteliğinden de meşhur tanrılar Osiris, Isis, Horus, Neftis ve Set doğdu. Bu tanrılar da aynı şekilde diğer tanrıların doğmasını sağladı.

Her bir tanrı kendisiyle ilişkilendirilen alandan sorumluydu. Tanrılar yeryüzünün işleyişini devam ettirecek, insan da bunun karşılığında bu tanrılara ibadet edecek ve onların koyduğu kurallara uyacaktı. Böylece yeryüzüne hayat verdiği gibi diğer tanrıların arkasındaki gücün de kaynağı olan Güneş tanrısı Ra’nın önderlik ettiği denge ve uyum her daim korunacaktı.