Genetik Hafızamız

Beyin bir bilgiye ulaşmaya çalıştığında bunu yaparken tercih ettiği yollar birbirinden farklı olabilir. Hiç denk gelmediğimiz bir olay karşısında gösterdiğimiz üstünlük beynin bu bilgiye ulaşma şeklidir. Aile kavramını göz önüne aldığımızda bazı durumlar karşısında “tıpkı amcasına çekmiş”, “halası da çocukken böyle yapardı” gibi sözler duyarız. İşte bu sözlerin söylenmesindeki asıl neden gerçekten bunun böyle olmasından kaynaklanır. Bilim insanları başta davranışlar ve içgüdüleri bu şekilde değerlendirmemiş olsa da genetik bilimi işin aslını gün yüzüne çıkarttı. Bedensel ayrıntılar dışında zihnimiz de genetik yapıya ve genetik ataya sahiptir.

Hafıza kelimesi günlük hayatta kullandığımızdan farklı bir anlam içeriyor. Bilgisayarlarda kullandığımız depolama alanları için kullandığımız “hafıza” kelimesiyle aslında benzer bir durum söz konusu. Burada bahsi geçen hafıza: bilginin ihtiyaç duyulduğunda kullanılması üzerine depolanması, olarak ifade edilebilir. Hücrelerimizde de aynı durum geçerlidir. Beyin, gördüğü, yaşadığı ve hissettiği şeyleri kodlar, depolar ve ihtiyaç duyduğunda kullanır, aktarılır.

Tüm bu araştırmalar gösteriyor ki hakkında detaylıca bilgiler edindiğimiz ve birçok şeyin anahtarı olarak gördüğümüz DNA’nın üzerinde bir başka boyut daha yer alıyor. Örneklerde verdiğimiz durumlar karşısında DNA’nın dışında bir başka mekanizmanın çalıştığı görülüyor. Hücreler henüz tam anlamıyla bilmediğimiz şekilde bilgiyi depoluyor ve gerektiği zaman kullanıyor. Dahası bu hücresel hafızanın yalnızca genetik olarak aktarılma değil temel olarak bildiğimiz hafıza, hatırlama ve düşünce durumlarında da rol oynadığı düşünülüyor.

Yapılan bu çalışmalarda temel soru şu: Ya aslında bilgiye sahipsek ve yalnızca ona erişmemiz gerekiyorsa? Bilim genetik hafıza aktarımına sahip olduğumuzu gösteriyor. Bu savı destekleyen bir çalışma kelebekler üzerinde yapılmış. Her yıl kış aylarında Kanada’dan Meksika’ya göç eden Kral kelebeklerin bu yolculuğu 6 aydan daha uzun sürmekte. Fakat Kral kelebeklerin ömürleri bu kadar uzun değil ve göç sırasında yaşamını yitiren kelebek sayısı oldukça çok. Buna rağmen göçün tamamlanıyor olması akıllara genetik hafızayı ve içgüdüyü getiriyor.