Altın
%
Dolar
%
Euro
%
Bitcoin
%
Eth
%
Önümüzdeki 5 gün boyunca
unsplash
BİLİM

Evrimin Kulağımıza Fısıldadıkları: Doğal Seleksiyon

01 Şub 2023

Evrim Teorisi denildiğinde akla ilk gelen kavramlardan biri olan doğal seleksiyon, en temelde doğada bulunan canlı türlerinden en güçlü olanının hayatta kalması pratiğine dayanır. Bir başka deyişle sürecin bir parçası olabilenler yaşam içerisinde kendine yer bulabilirken kalamayanlar ise yok olup gider diyebiliriz. Gelin Darwin tarafından ortaya atılan ve geliştirilen doğal seleksiyon yolu ile evrilme teorisini biraz yakından inceleyelim.

1.5 Bardak

Charles Darwin
Doğal seçilim aslında yine Darwin tarafından ortaya atılan bir kavram olan yapay seçilime karşılık olarak kullanılan bir teori olarak ifade edilebilir. Dolayısıyla her iki kavramın karşıtlığının belirli bir bütünü meydana getirdiğini söylemek yanlış olmaz. Yapay seçilim, insanların belirli bir hedef doğrultusunda ve bilinçli olarak gerçekleştirdikleri eylemler sonucunda bir organizmanın özelliklerini belirlemesi olarak özetlenebilir. Karşıt tanımı olan doğal seleksiyonda ise insan eli ile herhangi bir müdahale söz konusu dahi olamaz. Yani ne tür genlerin ve organizmaların gelecek dönemlere aktarılacağı doğal şartlar ve içinde bulunulan çevre ile şekillenir. Ancak bu içerikte şimdilik yapay karşıtı bir kenara bırakıp evrimin asıl popülasyonlarından biri konumunda olan doğal seçilimi anlamaya çalışacağız. 

Doğal Seçilim
Her canlı fenotip bağlamda birtakım farklılıklar barındırır. Fenotip olarak ifade ettiğimiz kavramı en temelde fiziksel özelliklerimiz yani dış görünüşümüz ile ilişkilendirebiliriz. Ancak buna yön veren asıl durum ise genetik özelliklerimizin barındıran yapı yani genotiptir. Bir başka deyişle genotipimizin fenotipimizi şekillendirdiğini söylemek mümkün. Fakat tüm bu pratiklerin yerine getirilebilmesi için ise elbette bir aktarımın olması gerekir. Bu da mayoz bölünme ile gerçekleşir. Sahip olunan fenotip farklardan dolayı her organizmanın her ortama uyum sağlaması mümkün olamıyor. Zaten bu sebeple de doğal seçilimi ifade ederken "güçlü olan hayatta kalmayı başarır, uyum sağlayamayan ise yok olur" ifadesini kullanıyoruz. Hayatta kalan ve yaşam süren canlılar üremeyi başardıkları takdirde dünyaya getirecekleri yavrularına genetik özelliklerini aktarırlar. Bu da az önce de ifade ettiğimiz üzere mayoz bölünme ile gerçekleşir.

Doğal Seçilim
Mayoz bölünme esnasında gerçekleşen gen aktarımında yavru, hem annesinden hem de babasından birer set gen alır. Aldığı genlerin çeşitliliği ile meydana gelen yavru hayatta kalır. Zaman içerisinde büyür ve aynı şekilde üremeye devam eder. Ardından yetişkin döneme gelen bu yavru da tıpkı kendi anne ve babasının yaptığı gibi kendisinden bir seti yavrusuna aktarır ve eşinden de bir set yavruya aktarılır. Bu durum zaman içerisinde düzenli ve sürekli bir şekilde devam eder. 

Doğal Seçilim
Bu bağlamda doğal seleksiyonun mutasyon ile doğrudan ilişkili bir kavram olduğuna da değinmek gerekir. Çünkü zaman içinde canlıların DNA yapıları çeşitli nedenlerden dolayı değişime yani mutasyona uğrayabilir. Ancak bu değişim sürecinde canlılar üremeye devam eder ve bu durumda değişen genler de doğacak olan yavruya yani yeni nesle aktarılır. Dolayısıyla doğal seleksiyon her şeyin kendi doğal atmosferinde ve insan eli değmeksizin meydana gelmesinin yanı sıra değişimden uzak bir pratik olarak düşünülemez. Aksine doğal seleksiyon zaten çeşitliliğin aktarımı ile varlık bulur. Dolayısıyla doğal seleksiyonu değişiklikten yoksun bir pratik olarak algılamamak gerekir. 

Doğal Seleksiyon
Ayrıca doğal seleksiyon kişi üzerinde tamamen etkiye sahip olur ancak gelecek nesillere yalnızca kalıtsal özellikler aktarılabilir. Yani yavrunun hayatta kalabilmesi veya avantajlı olabilmesi kendi benliği ile alakalıdır. Nihayetinde uyum sağlarsa yaşam içinde yer edinebilir ve sağlayamazsa yok olur. Zaten tüm bunlar da bireyi biricik yapan unsurları meydana getirir. Nihayetinde benzer kalıtsal özellikleri taşımamıza rağmen kendi aile bireylerimizle dahi büyük bir benzerliğe sahip değiliz. Çünkü her birey çok temelde kendine özgü ve biriciktir. 

©2022 Beyhan&Beyhan Business Solutions Tüm Hakları Saklıdır
Yukarı Kaydır
BUNU OKUMAK İSTER MİSİN?