Disiplinlerarası Bir Görüş: Jacques Derrida

   Jacques Derrida 1930 yılında Cezayirli, Yahudi bir ailenin üçüncü çocuğu olarak dünyaya gelir. Fransız Cezayir’inde büyüyen Derrida, ailesiyle birlikte vatandaşlıkla ilgili ciddi sorunlar yaşar ve uzun bir süre Fransız vatandaşı olarak kabul edilmez. El-Biar’da ilkokula giden Derrida, Yahudi olduğu için birçok sorunla karşılaşır. Bu yüzden ağabeyi ve kız kardeşiyle okuldan atılır. Eğitim hayatına Ben Aknoun lisesinde devam eden Derrida bu okulda da sorunlar yaşayınca cemaat okuluna gönderilir. Cemaatin baskıcı tutumları yine Derrida’nın okul değiştirmesine neden olur. 

   Liseyi Paris’te bitirmesinin ardından, Ecole Normale Superieure ve Sorbonne Üniversitesi gibi önemli okulları bitirir. Edebiyat fakültesinden mezun olan Derrida, bu dönemlerde komünizme bağlı kalmadan aşırı sol gruplarının faaliyetlerini yürür. Yüksek lisansını felsefe üzerine yapar. Michel Foucault’ün dersleri Derrida’nın hayatında önemli bir yere sahiptir. 

   Postmodernizm, yapısöküm ve postyapısalcı ekollerini benimseyen Jacques Derrida, çalışmalarını bu alanlarda yürütür. Özellikle postyapısalcı felsefenin kurucu öncülerinden biri olan filozof; Foucault, Deleuze ve Guattari gibi isimlerle bu ekolün öncülüğünü yapar. 

   Yapısöküm, bir metin içerisinde geçen kavramların metnin bütünlüğü açısından tutarsızlıklara yol açmasını ve yazarın inşa ettiği metindeki kavramların amacı dışında kullanılması nedeniyle başarısız bir metin olarak kabul edilmesini inceleyen bir okuma yöntemidir. Dekonstrüksiyon olarak da bilinen bu yöntem, Derridacı bir ifade biçimi olarak tanınır. Anlam ile metin arasındaki ilişkiyi kavramaya yönelik yöntemsel bir yaklaşım olan yapısöküm, yalnızca felsefe değil dilbilim, sosyoloji, edebiyat kuramı, mimarlık ve hukuk gibi disiplinlere de öncülük eder. 

   Jacques Derrida sesmerkezcilik ve sözmerkezcilik kavramlarını reddeder. Bunun nedeni ses ve söz gibi kavramlara ayrıcalık tanınmasının anlamsız oluşudur. Yapısalcıların her ikililiği savunurken Derrida bu ikililiklerin her zaman kabul edilmemesi gerektiğini vurgular.