Çok Kültürlülüğün Müziğe Yansıması: Azam Ali

Esasen enstrüman eğitimi alan ve santura düşkünlüğünü bu alanda önemli isimlerden öğrendikleriyle icraata döken Azam Ali, zamanla enstrümanların kendisine yetmediğine kanaat getiriyor. Doğduğu İran, büyüdüğü Hindistan ve yaşadığı ABD’de karşılaştığı farklı kültürlerin hikâyelerini, kimi zaman özgün vokalinin öne çıktığı, kimi zaman da müziğinde kaybolduğumuz yorumlarla anlatmaya başlıyor.

1995 yılında Vas grubunu kurarak sesini duyuruyor. Greg Ellis’le birlikte 1997 yılında yayımladıkları Sunyata albümü kültürel zenginliğinin Hindistan ayağına dair çok özel örnekler sunuyor. Bu albümü 1998 yılında Offerings, 2000 yılında In The Garden of Souls ve 2004 yılında Feast of Silence izliyor. Offerings albümünde Orta Doğu kültürüne dair daha fazla ses duymaya başlıyor, In The Garden of Souls’ta ise sentezi tüm detaylarıyla dinleme şansına erişiyoruz. İlk iki albümde de yoğun olarak hissedilen atmosferik yapı sayesinde, dinlemeye başladığımız anda bulunduğumuz ortamdan soyutlanıyoruz. Üçüncü albümdeki The Inward Coil parçasını bu zenginliğin duyulabileceği bir tavsiye olarak buraya bırakayım.

Niyaz, Azam Ali’nin Carmen Rizzo ve Loga Ramin Torkian’la bir araya geldiği bir başka müthiş ortaklık. 2005 yılında çıktıkları yolda ilk yayımladıkları albüm olan Niyaz, Vas’la bıraktığı yerden devam ettiği müthiş bir zenginlik sunuyor. Açılışı yapan Ghazal parçası zaten bizi doğrudan aynı atmosferin içine atıveriyor. 2008 yılında yayımladıkları Nine Heavens albümü ise Türkiye’deki sevenleri için büyük bir sürprizle açılıyor. Beni Beni isimli Türkçe nefesle bizi karşılayan grup bu albümde dünya turunu Türkiye’den başlatıyor. Grubun hikâyesi 2012 tarihli Sumud ve 2016 tarihli The Fourth Light albümleriyle devam ediyor. The Fourth Light albümü, beraberinde sunduğu eşsiz görsel deneyimiyle dünya çapında birçok sanat merkezince ağırlanan devasa bir proje olarak dikkat çekiyor.

Azam Ali ayrıca Elysium for the Brave (2006), From Night to The Edge of The Day (2011), Lamentations of Swans (2013) ve Phantoms (2019) isimli solo albümleriyle farklı dillerde ve türlerde bizi etkilemeye devam ediyor. Bu kısmı da önerisiz geçmemek için tavsiye ede ede bitiremeyeceğim solo denemelerinden birini cımbızlayıp In Other Worlds’ü öneriyorum.

Sanatçı bu zengin kariyerinde iki kez Kanada Juno Ödülleri adaylığı ve bir kez de Hollywood Müzik Ödülü’yle onurlandırılıyor. Albümleri dışında filmler (Matrix Revolutions, 300, The Fight Club vd.), diziler (True Blood, Nip Tuck vd.) ve bilgisayar oyunlarında da (Uncharted 3, Call of Duty, Prince of Persia) sesini duyma imkânı buluyoruz. Azam Ali’yi tanıyan ama bir süredir ihmal edenlere bir hatırlatma, tanımayanlara da tanıtma şansı bulduğum bu biyografi ve diskografiyi çok sevdiğim bir şarkıyla tamamlayayım; Feraghi (Song of Exile).