Çocuğum Bana Neden Yalan Söylüyor Olabilir?

04 Ağu 2023

Çocukların yalana başvurmalarının birçok sebebi olabilir. Bunlardan en önemlileri çocuğun gelişmekte olan hayal gücü ile onu yalana iten korku unsudur. Eğer çocuğunuzun yalanlarını yakalamaya başladıysanız, onu yaşına göre değerlendirmeli ve çözümü sadece çocukta değil, onu yetiştirenlerde de aramalısınız. İşte yaşına göre yalanlar ve çocuklar.

Andi Hodara

2 Bardak

Öncelikle her çocuk yalanı deneyimleyebilir. Bu bazen sadece denemek amaçlı olabilir. Bu sebeple tek ve ilk yalanda hemen endişelenmenize gerek yoktur. Öte yandan çocuğun yalanları sürekli hale geldiyse, bu durumun önüne geçmek gerekebilir.

Hayal gücü ile yalan arasındaki fark
Çocukların belirli bir yaşa kadar soyut düşünme kapasiteleri gelişmemiştir. Öte yandan hayal güçleri de oldukça gelişmiştir.. Çocuk, olmayan bir şeyi gördüğünü söylerken burada çocuğa yalancı diye kızmak yerine, hayal gücünün gelişmekte olduğunu da düşünmek gerekebilir. Bu sebeple özellikle küçük yaşlarda, bir uzmandan destek almanız önerilir.

Çocuğun yaşı soyut düşünme yaşından ufak ise ve sürekli olarak yalan söylüyorsa aklınıza ilk olarak gelişmiş bir hayal gücü ve “denemeler” gelmelidir. Nerede nasıl davranması gerektiğini veya kiminle nasıl konuşması gerektiğini bilmeyen çocuk, filmler ile gerçek hayatı veya kitaplar ile masalları karıştırarak kendisine bambaşka bir gerçeklik yaratmış olabilir.

Pexels

Sizi kopyalıyor olabilir mi?
Çocuğun yalan söylemesindeki bir diğer sebep sizi kopyalamasıdır. Eğer siz zor durumlarda ilk iş olarak yalana sarılıyor, olayları örtbas etmek için kolaya kaçıyorsanız ve sizin savunma mekanizmamız veya hayatta kalma yolunuz ufak veya büyük yalanlar olmuşsa, çocuğun da bunu kopyalaması ve hayatta kalma mekanizması haline getirmesi son derece olasıdır. 

Bu sebeple yalanların çok olduğu bir evde, çocukla birebir ilgilenen kişilerin konuşmalarına dikkat etmek gerekir.

pexels

Korkuyor mu?
Öte yandan soyut düşünme sistemi ufak ufak gelişen ve 6 yaş üstü çocuk sürekli olarak yalan söylüyorsa işin içinde korku ve tehdit gibi unsurlar araştırılmalıdır.

Korkan çocuk yalan söyler. Veya tehdit edilen çocuk korkar. Bu sebeple yakın çevresindeki arkadaşları, öğretmenleri veya ona bakım verenlerin onu korkutup korkutmadığına da dikkat etmek gerekir.

Çocuğun yalana sarılmasının veya mekanizma olarak yalanı benimsemesinin altında korku yatıyor olması çok olasıdır. Gerçekleri söylemekten korkan veya çekinen çocuk, durumu geçiştirmek veya tehlikeye girmemek adına ilk iş yalan söylemeyi deneyebilir.

pexels

Peki çocuğumun yalan söylediğini anladım, ne yapmalıyım?
Öncelikle çocuğun yalanlarını yakaladıktan sonra çocuğu daha da korkutmak anlamsız olacaktır. Çocuk hali hazırda bir durumdan kurtulmak adına yalan söylerken, siz onu daha da korkutursanız çocukta travma yaratmanız son derece olasıdır. 

Mutlaka bir uzman yardımıyla bu çocuğun neden kronik olarak yalana başvurduğunu araştırmalı ve bunu yaparken son derece anlayışlı olmalısınız.

Son olarak ebeveyn tutumu
Ebeveyn tutumu çocuğu yalana iten en büyük unsurlardan biridir. Baskıcı ailede büyüyen çocuklar yalana daha yatkındırlar. Bu sebeple çocuğu daha da baskılamak yerine aynayı kendinize çevirmeniz en doğru sonuçlardan birini verecektir.  Kendinize; çocuğu çok mu sert bir şekilde büyüttüğünüzü, evde çok mu kural koyduğunuzu veya çocuğu dominant bir ebeveyn olarak pasifize edip etmediğinizi sormalı, bunun akabinde bazı tutumlarda değişime gitmeniz gerekmektedir. 

Kısacası yalan, her zaman yalan söyleyen çocuğa kızılması gereken bir durumu ifade etmez. Eğer bir çocuk ısrarla yalan söylüyorsa, yaşına göre hayal dünyasına bakılmalı, belirli bir yaştan büyük ise de, yalanın altındaki sebep araştırılmalıdır. Bir çocuğun gerçekleri sizden gizlemesi sadece çocuğun değil, sizin de bir hatanızın sonucu olabilir. Bu sebeple kalıcı değişim için çocuk ile birlikte ona bakım veren kişinin tutumu da araştırılmalıdır.