Christopher Nolan’ın The Dark Knight Üçlemesinin Mitolojik Yorumu

İzin verirseniz önce epik hikayenin genel özelliklerinden bahsetmekle başlayacağım ve ardından da The Dark Knight üçlemesinde bu türün özelliklerinin nasıl yer bulmuş olduğuna değineceğim. Bir epik şiir veya hikaye, güçlü bir kahramanın başından geçen ya da kendisinin sebep olduğu önemli tarihi olaylar hakkındaki uzun bir anlatıdır. Buna ek olarak, destanlar genellikle bir kültürün veya bir grup insanın toplumsal değerlerini somutlaştıran bir kahraman içerir. Tabii ki çoğu zaman önemli olayları, yani kahramanın temsil ettiği insanların ya da kültürün kaderini belirleyecek hayati öneme sahip olayları konu edinir. Kısacası gelecek, genellikle bu kahramanın eylemlerindeki başarıya bağlı olur. İşte ben de bu yazıda Batman'den bir kahraman, kötü adamlardan ise mitolojide geçen canavarlar olarak bahsedeceğim ve The Dark Knight üçlemesinin aslında Antik Yunan destan ve mitleri ile ne kadar da örtüştüğünü sizlere anlatmaya çalışacağım. 

İşte bu anlamda The Dark Knight üçlemesi, mitolojik karakterlerle güçlü benzerlikler kurmayı başararak, bana göre daha önce hiç kimsenin bu denli başarılı bir şekilde gerçekleştiremediği bir şey yapıyor. Mitolojideki güçlü kahramanın sembolü olarak Batman’i; Ra's al Ghul, Joker ve Bane gibi tanrı kompleksleriyle ön plana çıkan kötü adamları önce yaratıyor, sonra çöküşlerini gösteriyor ve en sonunda da kahramanın yeniden doğuşunun uzun ve tutarlı bir hikayesini gözler önüne seriyor. Örneğin, serinin ikinci filmi olan The Dark Knight’ın sonunda, Batman’in Harvey Dent’in suçlarının sorumluluğunu üstlenmesine tanık oluyoruz. Bunu yaparak Bruce Wayne’in, Batman’in uzun çabalar sonucu oluşturulan adaletin kurtarıcısı ve Gotham'ın kahramanı gibi kahramanlık unvanlarını Harvey’ninkileri kurtarmak için feda ettiğini görüyoruz. Bu hareketle ikinci filmin sonunda bir nevi “öldürülen” kahramanımızın üçüncü filmde kötülere karşı savaşta yeniden doğuşuna tanıklık ediyoruz. 

Bruce Wayne, Gotham halkının kendisine “Gotham'ın Prensi” demesinden de anladığımız üzere “soylu” bir aileden gelen asil bir karakter. Ailesinin katili ile konuştuktan sonra ise şehrinin ne kadar yozlaşmış olduğunun farkına varıyor ve sonra da şehrini bu yozlaşmadan kurtarmaya karar vererek harekete geçiyor ve bir yolculuğa çıkıyor. Yani onun karakter dönüşümüne yol açacak olan serüvene adımını atıyor ve yolculuğu tamamlandığında da değişmiş, bir kahraman olmuş olarak geri dönüyor. Kendisini, suçluların kalplerine korku salacak bir sembol, yani Batman karakterini yaratmaya adıyor. Onun bu kendini adayışı da bana göre mitolojik hikayelerdeki kahramanların başarıya giden yoldaki serüvenlerinin bir temsili oluyor. Ancak modern dünyada bir kahramanın tüm kötüleri yok etmesi kabul edilemiyor, bu nedenle de devlet kurumları arasında bir tür kargaşa ortaya çıkıyor, özellikle de Gotham Şehri Polis Departmanında. Böylece Batman, bu devlet kurumları tarafından Kara Şövalye olarak anılmaya başlanıyor.

Kötü adamlar, Ra's al Ghul, Joker ve Bane ise modern dönemin canavarlarıdır. Yani mitolojilerdeki canavarlardan farklıdırlar ama günümüz dünyasının canavarları temsil eden kötü adamları olarak karşımıza çıkarlar. Mitolojik canavarlardan farklı olarak The Dark Knight üçlemesindeki kötü adamlar, kötülük yapmak veya yıkım getirmek için nedenleri olduğunu iddia ediyorlar. Hem Ra's al Ghul hem de Bane, Gotham halkının yozlaşmasına bir ceza olarak şehri yok etmeye çalışıyorlar. Bu da bana Yunan mitolojisinde tanrıların, bazen sebepsiz de görünse, insanları cezalandırmak için seller yarattığı ve şehirleri yok ettiği hikayeleri hatırlatıyor. Bu modern zaman hikayesinde de kötüler kendilerini asla suçlu olarak görmüyorlar, hatta tanrı kompleksine giriyor ve kendilerinin de tıpkı bir tanrı gibi kurtarıcı olduklarına inanıyorlar. Daha iyi bir açıklama için filmden şu diyaloğu örnek gösterebilirim: