EKONOMİ
Belimizi Bükenlerde Bugün: Ekonomide Zam Politikası
26 Tem 2023
Ulaşım, kira, gıda, benzin, ÖTV zammı derken hemen her gün yeni bir zamla belimiz bükülüyor. Alım gücü enflasyonla birlikte hızla erirken maaş zamlarının yetersiz kalması adeta fakirleşmede ışık hızı etkisi yaratıyor. Neye elimizi atsak ateş pahası. En temel ürünler bile lükse dönüşmüş durumda. Peki bu kadar zam normal mi? Zam geçici bir çözüm olsa da uzun vadede aslında ekonomi üzerinde çok daha fazla zararı bulunuyor. Bir anlamıyla riski geçiştirmek, tehlikeyi ötelemekten başka bir şey değil. Peki, ardı arkası gelmeyen bu zamlarla birlikte bizi neler bekliyor?
2 Bardak
Fiyatların artırılması veya ücretlerin yükseltilmesi olarak tanımlanan zammın ekonomik birçok etkisi var. Zamlar, çeşitli nedenlerle uygulansa da eğer dengeli ve kontrollü bir şekilde gerçekleşmezse ekonomi üzerinde olumsuz etkilere yol açıyorlar. Bugün, zamların ekonomiye olan zararlarına odaklanarak etkilerini inceleyeceğiz.
İlk Etki: Tüketici Harcamalarında Azalma
Zamlar, tüketicilerin satın alma gücünü azaltabilir ve harcamalarını kısıtlayabilir. Fiyatların artması, tüketicilerin alım gücünü azaltır ve temel ihtiyaçlarını karşılama kabiliyetlerini sınırlar. Özellikle düşük ve orta gelirli kesimler, artan fiyatlar nedeniyle temel ürünlere ulaşmada zorluk yaşayabilirler. Bu durum, tüketici talebinde azalmaya ve dolayısıyla ekonomik büyümede yavaşlamaya neden olabilir. Bunu şu an içinde bulunduğumuz ekonomik iklimde maalesef derinden hisseder olduk ve uzun vadede bu tablonun iyileşeceği ekonomistlerce öngörülmüyor.
Enflasyon ve Maliyet Baskısı
Zamların, enflasyon baskısına katkıda bulunduğu aşikâr. Fiyatların artmasıyla tedarik zincirlerindeki maliyetler yükseliyor ve bu maliyetler nihai ürün fiyatlarına da yansıtılıyor haliyle. Enflasyon, alım gücünün düşmesine ve beraberinde sabit gelirli kesimlerin yaşam standartlarının düşmesine neden oluyor. Aynı zamanda, enflasyonu kontrol altında tutmak için merkez bankalarının faiz oranlarını artırması gerekebilir ki bu da kredi maliyetlerini yükseltir ve yatırım yapma eğilimini azaltır. Yatırımların durması ülkeye para girdisini de azaltacağında para kaynağı yine zamlar görülerek halkın üzerine büyük bir yük bindirilmiş oluyor.
Bitmeyen Zam Uygulamaları Ticaret Dengesinin Bozulmasına Neden Oluyor
Zamların özellikle ithalat üzerinde uygulanması, ticaret dengesini olumsuz etkiliyor. İthalat fiyatlarındaki artışlar, dış ticaret açığını genişletirken ülkenin ihracatına olan talebi de düşürebiliyor. Ticaret açığı, döviz rezervlerinin azalmasına ve para biriminin değer kaybetmesine de neden oluyor. Bu durum, ülkenin ekonomik dengelerini sarsarken finansal istikrara da zarar veriyor.
İşsizlik ve İstihdam Sorunlarının Ardı Arkası Kesilmiyor:
Zamlar, iş gücü maliyetlerini artırırken şirketleri kâr marjlarını korumak için maliyetleri düşürmeye yönlendirebiliyor. Bu durum, işverenlerin işçi sayısını azaltma veya ücret artışlarını kısıtlama eğilimine girmelerine yol açıyor ki şu an daralmaya giden şirketlerin haberlerini alıyoruz. Sonuç olarak, işsizlik oranlarının artması ve ekonomik büyümenin yavaşlaması kaçınılmaz oluyor.
Yatırım ve Girişimcilik Azalıyor Şirketlerin Kar Marjı Düşüyor:
Zamlar, yatırım yapma ve yeni işletmeler kurma isteğini de azaltıyor. Şirketlerin kar marjlarının düşmesi, sermaye yatırımlarını ertelemelerine veya projeleri durdurmalarına neden oluyor. Aynı şekilde, zamlar girişimcilerin yeni işletmeler başlatma konusunda tereddüt etmelerine neden oluyor, çünkü artan maliyetler ve belirsizlikler karşısında riskler de artıyor ve girişimcilerin bu riskleri göze alacak girdileri ve güvenceleri bu ekonomik tabloda maalesef olamıyor.
Sosyal ve Ekonomik Eşitsizlik Artıyor:
Zamlar, düşük gelirli ve dezavantajlı grupları daha fazla etkiliyor ve sosyal eşitsizlikleri artırıyor. Zamların temel ihtiyaç maddelerine yapılan artışlar, düşük gelirli kesimlerin yaşam standardını daha da aşağıya çekerken sosyal huzursuzluğa da yol açıyor.
Sonuç olarak, zamların ekonomiye olan zararları çeşitli boyutlarda oluyor ve dikkatli bir şekilde yönetilmesi gerekiyor. Dengeli ve kontrollü bir zam politikası, tüketici harcamalarını, enflasyonu, işsizliği ve ticaret dengesini etkileyen olumsuz etkileri kısa vadede azaltıyor gibi görünse de yurttaşta etkileri yıkıcı oluyor. Ekonomi politikalarının tasarlanmasında, sosyal adalet ve ekonomik sürdürülebilirlik göz önünde bulundurulmalı ve yurttaşın yaşam şartları da gözetilerek ekonomik çalışmalar sürdürülmeli.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK İÇERİKLER
©2022 Beyhan&Beyhan Business Solutions Tüm Hakları Saklıdır
Yukarı Kaydır
BUNU OKUMAK İSTER MİSİN?