℃
Altın
%
Dolar
%
Euro
%
Bitcoin
%
Eth
%
Önümüzdeki 5 gün boyunca
SPACE
Astronotların Rutin Yaşamı
24 Oca 2023
Uzay denen uçsuz bucaksız boşluğa yapılan renkli seyahatler her zaman merak uyandırıcı olmuştur. Çünkü düzenlenen geziler oldukça sıra dışı olmalarının yanı sıra aynı zamanda kendine has bir dizi rutini de barındırır. Tüm bunlar uzay şartlarında hayatta kalabilmek için kuvvetle önem taşır. Peki astronotlar ne gibi eylemler gerçekleştirir, nasıl tutumlar sergilerler? Gelin astronotların rutin yaşamını birlikte inceleyelim.
2 Bardak
Bir görev için uzaya gittiğinizi düşünün. Bunun anlamı birkaç ay ya da yılınızı bir uzay gemisi içerisinde çalışma yürüterek geçirmeniz demektir. Ancak bu noktada hesaba katılması gereken çok önemli bir unsur var; yaşam standartlarınız tümüyle değişecek. Dolayısıyla çalışmalarınızı yapacağınız dönem boyunca oranın kurallarına, gerekliliklerine ve şartlarına uyum göstermelisiniz. Bunu yapabilmek için de pek çok rutininizi dönüştürmeniz gerekiyor. Aksi halde yaşam pratiklerinize devam etmeyi bırakın, hayatta kalmanız dahi mümkün olmaz. Peki bir astronotun sıradan bir günü nasıl geçer?
Öncelikle uzay yolculuğuna tam anlamıyla hazır olmanın ilk basamağı elbette oraya uygun şekilde giyinmek denebilir. "Advanced Crew Escape Suit" olarak adlandırılan astronot kıyafeti vücudun dış etkenlere karşı muhafaza edilebilmesi ve kişinin hayatta kalabilmesi için özel olarak tasarlanır. Dünya'daki ağırlığı 127 kilogram olan bu özel kıyafetler uzayda herhangi bir ağırlığa sahip olmadığından dolayı kolayca kullanılır. Astronotlar bu kıyafet sayesinde uzayda kolayca hareket edebilir ve eylemlerini gerçekleştirebilirler. Ayrıca bu kıyafet, barındırdığı solunum ekipmanı sayesinde kişinin rahatça nefes alabilmesini de mümkün kılar.
Bir astronotun sıradan bir günü uyanıp yataktan çıkması ile başlıyor. Fakat bu pratiğin Dünya'daki ile benzer olması elbette düşünülemez. Astronotların uyku rutini Dünya ile uyumlu olduğundan dolayı uzayda da aynı şekilde devam eder. Dolayısıyla gün içerisinde 8-9 saat uyumaya ihtiyaç duyarlar. Ayrıca yataklarının pek rahat olmadığına değinmek gerekir. Çünkü uzay istasyonu içerisinde savrulmamaları için uyku tulumu içerisine girerler ve bunlar duvara montelidir. Ayrıca uzay, yerçekiminden yoksun bir ortam olduğundan dolayı alınan nefes yukarıya doğru yükselmez ve asılı kalır. Bu durum nefeslerindeki karbondioksitin yüzlerinin çevresinde birikmesi anlamına gelir ve bu oldukça tehlikelidir. Kişinin nefesinin daralmasına ve uykudayken boğulmasına neden olabilir. Bu sebeple rahat nefes alabilmelerine olanak tanıyacak bir vantilatör hemen yakınlarındadır. Böylece kirli hava filtrelenebilir.
Uzayda atmosferin olmaması bir insanın yaşamını idame ettirmesi noktasında önemli bir sorun teşkil eder. Çünkü ürettiğimiz karbondioksiti çevremizden uzaklaştırmalı ve öte yandan oksijen kullanmalıyız. Bu sebeple de uzay istasyonlarında oksijen tankları bulunur. Ayrıca 24 saat oksijen üreten sistemler mevcuttur. Böylece olası tehlikeler göz önüne alınır ve kişinin hayati bir durumla karşılaşmasının önüne geçilir.
Bir başka önemli konu ve hayati gereksinim ise elbette sudur. Bir astronot uyandıktan sonra Dünya'daki yaşamsal fonksiyonlarını olabildiğince benzer şekilde uzayda da idame ettirmeye çalışır. Bu noktada ilk yapması gereken şey elini yüzünü yıkayarak güne başlamaktır. Bunu yapmak elbette alışagelmiş şekli ile tamamen aynı olmayacak. Astronotlar suyla dolu bir plastik poşetten birkaç damla su alarak bir peçeteyi nemlendirirler. Ardından ellerini ve yüzlerini bu peçete yardımı ile temizlerler. Aynı şekilde diş fırçalarını da nemlendirir ve yenilebilir diş macunu kullanarak diş temizliklerini yaparlar. Ayrıca kadın ve erkekler için farklı şekilde tasarlanmış tuvaletler bulunur. Bunların çalışma prensipleri ise temelde vakumlu sistemlere dayanır. Tuvaletlerin temizlenmesi için ise su değil hava kullanılır. Öte yandan astronot giysileri içerisinde, tuvalet ihtiyacını giderebilmeye olanak tanıyan sıvıyı emen iç çamaşırlar da bulunur.
İstasyon içerisinde suyun uçmasına yani rahatça dolanabilmesine izin verilmez. Çünkü suyun rahatça hareket edebilmesi istenmeyen yerlere ulaşması anlamına gelir. Bu durum elektrik problemlerinin meydana gelmesine hatta yangın çıkmasına neden olabilir. Bu yüzden duş ihtiyacını gidermek için de bezlerden yararlanılır. Dolayısıyla vücudun temizliği nemli ve sabunlu bir bez ile yapılır. Bu elbette bol suyla alınan mis gibi bir duşa benzemez. Ancak uzay şartlarında bununla yetinmek astronotlar için bir zorunluluk denebilir. Ayrıca çamaşır yıkama gibi bir pratik uzayda söz konusu değil. Bu yüzden genellikle tek kullanımlık giysilerden yararlanılır. Genel anlamda istasyon temizliği için hava filtrelerinden ve mikrop öldürücü dezenfektanlardan faydalanılır.
Bir diğer hayati ihtiyaç olan besin ise tahmin edeceğiniz üzere çoğunlukla konserve ürünlerden karşılanıyor. Bunun nedeni ise yiyeceklerin hem uzun süre dayanabilmesi yani stok için elverişli olması hem de kolay şekilde tüketimidir. Ayrıca çatal ve bıcak kullanımı da zor olduğundan dolayı yemek esnasında bunların masaya devamlı olarak sabitlenmeleri gerekir. Öte yandan yerçekimi olmadığı için yiyeceklerin kokusu çabucak uçar ve bu yüzden tatlarını tam olarak alabilmek mümkün değildir. Bu sebeple de astronotların burunları çoğu kez tıkalıdır ve bu durum da tat alma duyularının körelmesine neden olur.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK İÇERİKLER
©2022 Beyhan&Beyhan Business Solutions Tüm Hakları Saklıdır
Yukarı Kaydır
BUNU OKUMAK İSTER MİSİN?