℃
Altın
%
Dolar
%
Euro
%
Bitcoin
%
Eth
%
Önümüzdeki 5 gün boyunca
DOĞAL YAŞAM
Afrika'da Bir Vaha: Okavango
17 Oca 2023
Gezegenimizin en büyük çöllerinden biri olan Kalahari Çölü'nü aşarak devasa bir vaha oluşturan hemen hemen hiçbir nehir bulunmamakta; biri dışında! Okavango Nehri... Angola, Namibya ve Botsvana topraklarını bir bir ardında bırakan Afrika'nın bu dördüncü büyük nehri, cennetten alıntı bir güzelliği ortaya çıkarıyor: Okavango Deltası... Okavango'nun coşkun suları, yaz aylarının tür bitiren sıcaklarına inat bu deltayı canlandırıyor ve yüz binlerce canlı akın akın Okavango Deltası'na doluşuyor. Vahşi yaşamın binlerce türüne yaşama şansı tanıyan ve onların yaşamlarını kolaylaştıran bu habitata gelin, yakından bakalım.
2 Bardak
Yüzölçümü ve nüfusu bakımından Afrika, gezegenin en büyük ikinci kıtası.''Kara Kıta'' olarak da bilinen ve genellikle kurak ve kavruk olan bu topraklar, dünyadaki vahşi yaşamın büyük bir bölümüne ev sahipliği yapar. Kıtanın kuzeyi, başta Sahra ve Kalahari olmak üzere çöllerle kaplıyken kıtanın orta bölümleri ekvatoral iklime ev sahipliği yapar ve Kongo civarı oldukça fazla yağış alır. Kıtanın güneyine gidildikçe sıcaklıklar tekrar artmaya devam eder ve vahşi yaşama yuva olmuş savanlar, kıtanın bu bölümünde oldukça yaygındır.Güneybatı Afrika topraklarında doğan Okavango Nehri'nin yeryüzündeki cenneti oluşturmakta üstüne yoktur. Kulağa oldukça uzak gelen Angola, Namibya ve Botsvana toprakları, bu deli coşkun suların uğrak adresleridir.
Kavurucu çöl sıcakları, kıtanın kaderini de rengini de daha boz bir şekle büründürürken Okavango, doğanın Afrika'ya sunduğu bir armağandır. Kıtanın en büyük dördüncü nehri, kıtanın en büyük deltasını oluşturmak için yaklaşık 1600 km'lik bir yolu teper ve vahşi yaşama can suyu olur.Bugün Okavango Deltası, Botsvana ülkesinin sınırları içinde yer alır. 2014 yılında Unesco tarafından dünya mirası listesine de alınan bu delta, yüz binlerce hayvana yaşama şansı sunar. Kıtada ekim ayında başlayan yağmurlar nisanda sona ererken şimdi sıra bu suların hızla güneye inişindedir ve temmuz ayı ortalarında delta, sular altında kalır.Kuvvetli seller, binlerce kilometrelik yolu aşarak yaz ayı öncesi ortalarda görünmeyen kurbağa, fil, aslan, su aygırı, impala, ceylan, timsah gibi vahşi hayat öznelerini bir bir ortaya çıkarır.
Bu deltada temmuz ayı geldiğinde yaşayan memeli sayısı yaklaşık iki yüz bin civarına ulaşır. Yeryüzündeki bu cennet, dünyanın en büyük iç deltasını oluşturur. Hiçbir denize dökülmeyen ve Okavango Deltası'nı besleyen Okavango suları, Afrika'nın adeta can damarıdır.Yılda birkaç ay süren bu dönem sonrası, tüm sular yoğun sıcaklıkların etkisiyle buharlaşır ve atmosfere karışır. Yani geçici bir süre sefahat dönemi yaşayan Afrika'nın vahşi doğası, ardından zorlu mücadelelerin sürdüğü savan ve çöl iklimi bol habitatına döner; fakat başta fil sürüleri olmak üzere yeniden başlayacak yağışlar ve ardından akacak coşkun sularla Okavango Deltası'na vahşi hayat egemen olacak ve kavurucu sıcaklarda verilen mücadele, bir süre sulu sepken devam edecektir.
Deltalar, nehir sularının genellikle deniz, okyanus ve göl havzalarında alüvyonlar yoluyla oluşturduğu yeryüzü şekilleri olarak gözümüze çarpar. Binlerce kilometre öteden gelen sular, döküleceği noktada taşınan toprak parçalarının birbirine tutunarak biriktirme yoluyla oluşturduğu verimli arazilere dönüşür. Okavango Deltası ise; herhangi bir büyük su kütlesine bağlanmaksızın olduğu yerde biriktirme alanları oluşturur ve bir vaha şekline bürünen bu yeryüzü şekli, mevsimlik olarak haritadan silinip haritada yaz ayının gelmesiyle yeniden oluşur.
Afrika'nın zorlu hayat koşulları, kimi zaman böyle nadir güzelliklere ev sahipliği yapabiliyor. Çöllerde ve savanlarda başlayan, Masai Mara ve Kenya'da büyüyen vahşi mücadele, kendine Botsvana'da bir mola yeri bulabiliyor.
Okavango Deltası, gezegende sayıları hızla azalan canlı türleri için son bir fırsat adeta. Yeniden ayağa kalkabilmenin ve sürüyü toparlamanın, büyüyüp serpilmenin uğrak adresi olan bu yeryüzü şekli korunmaya muhtaç. 1848 yılında misyoner-kaşif, İskoç David Livingstone tarafından dünyaya tanıtılan Okavango, küresel iklim krizinden payına düşeni alırken her geçen yıl, deltanın yüzölçümü küçülmeye devam ediyor. Vahşi yaşamın sürmesi, Afrika'yı ve dünyayı ne kadar önemsediğimizle yakından ilintili. Okavango suları gibi coşkun, Okavango Deltası gibi verimli günleriniz olsun dileğiyle, bir başka yazıda buluşmak üzere.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK İÇERİKLER
©2022 Beyhan&Beyhan Business Solutions Tüm Hakları Saklıdır
Yukarı Kaydır
BUNU OKUMAK İSTER MİSİN?