Önümüzdeki 5 gün boyunca
pexels
WELLNESS

Sirkadiyen Ritmi Korumanın Yolları

11 Oca 2022

İnsan vücudu bir döngüye ne kadar uyum sağlıyorsa o kadar sağlıklı işliyor. O döngü de 24 saatlik bir süre boyunca, vücudumuzun uyuduğumuzda ve uyandığımızda, bizleri kontrol eden hormonları ürettiği sirkadiyen ritimden oluşuyor. Vücudumuzun saati olan sirkadiyen ritim bozulduğunda ise tüm dengeler değişiyor ve anksiyeteden kronik uyku bozukluklarına kadar birçok sorun ortaya çıkıyor. Peki vücudun biyolojik saati olan sirkadiyen ritmi nasıl koruruz? İşte cevabı…

pexels
Kuşkusuz ki uyku takvimimizi ayarlamanın en iyi yolu, melatonin seviyesini doğal olarak artıracak yöntemler geliştirmek. Sirkadiyen ritim bunun en iyi yolu. Neden mi? Çünkü Sirkadiyen Ritim; Dünyanın kendi ekseni etrafında 24 saatlik yolculuğu sonucunda ortaya çıkan canlıların biyokimyasal, fizyolojik ve davranışsal ritimlerinin tekrarı diyebiliriz. Yani aslında özetle, vücudun biyolojik saati olarak tanımlamak yerinde olacak. Uyku-uyanıklık ritmi, vücut ısısı, tansiyon regülasyonu, nabız çalışma performansı, melatonin, büyüme hormonu, kortizol, nörotransmitter salgılanması gibi çok çeşitli hormonların sentez ve salgılanmasından da sorumlu olduğundan yaşamımızın düzeni için de hayati öneme sahip.

pexels
Çünkü sirkadiyen ritmi sağlıklı bir insanın vücudu, üretilmesi gereken tüm hormonları olağan akışında ve zamanında üreterek kişinin hem fizyolojik hem de bedensel sağlığına olumlu katkılarda bulunur. Peki durum tam tersi olursa ne olur? İşte sorun tam da bu aşamada başlıyor. Uyku düzeni bozuldukça kişinin yaşam kaliteli ve konforu da düşüyor ve günlük iş ve sosyal yaşam verimi olumsuz etkileniyor. Fakat 24 saatlik bir süre boyunca, vücudumuzun uyuduğumuzda ve uyandığımızda, bizleri kontrol eden hormonları ürettiği sirkadiyen ritim düzeni korunduğunda anksiyete, panik atak, depresyon gibi tüm riskler otomatik olarak azalıyor.

pexels
Birçok sistemi ve hormonu etkileyen sirkadiyen ritmin bozulması aynı zamanda; obezite, tip 2 diyabet, kalp hastalığı, yüksek tansiyon, metabolik sendrom ve kanser gibi hastalıkların görülme riskini de artırıyor. Kilo kontrolünde önemli bir faktör olan sirkadiyen ritim gıda ve enerji dengesi konusunda da büyük bir etkiye sahip. Vücudumuzun saati olan ve melatonin denilen bir hormon tarafından kontrol edilen sirkadiyen döngü, vücudunuzun iç saatinden sorumlu olan ve beyindeki epifiz bezinde üretilen bu hormonun salgılanmasını da tetikliyor. Melatonin seviyeleri normal olduğundan uyku düzeniniz de kendiliğinden düzelirken aksi bir durumda yani melatonin seviyeleri düşük olduğunda, uykuya dalmak neredeyse imkânsız olabilir. Peki, sirkadiyen ritmi korumak için nasıl bir yol izleyelim, neler yapalım, nelere dikkat edelim? İşte yanıtları:

pexels
Sirkadiyen ritmi korumak için hangi yolları izlemeliyiz?

Yeterli ve dengeli beslenme ve ana öğünlerdeki makro besinlerin dağılımının günün uygun zamanlarına göre ayarlanması sirkadiyen ritmin dengesine katkıda bulunan önemli bir faktör. Diğer yandan odanızdaki elektronik cihazların aktif olmaması da önemli. Cihazlardan gelen ışıkların sirkadiyen ritmi bozduğu biliniyor. Televizyon, telefon, tablet, bilgisayar gibi elektronik eşyaların odanızda olmamasına özen gösterebilirsiniz. Bir diğer konu, jet lag. Jet lag durumunda öğünler yerel saat dilimine göre ayarlanmalı, dehidrasyonu önlemek için bol sıvı tüketilmeli, seyahat noktasına varışta protein açısından zengin bir kahvaltı yapılmalı, kafein ve alkol içeren içecekler tüketilmemeli.

©2022 Beyhan&Beyhan Business Solutions Tüm Hakları Saklıdır
Yukarı Kaydır
BUNU OKUMAK İSTER MİSİN?