Masumiyet Sömürüsü: Sirklerdeki İstismar

İzninizle önce sirk adı verilen gösterinin ne olduğuna biraz değinmek istiyorum. Şayet, sirk nedir diye soracak olursanız; Palyaçolar, akrobatlar, ip cambazları ve dansçılar gibi birçok yetenekli insanı bir araya toplayan ve bu insanlara halkın karşısında yeteneklerini gösterme fırsatı verirken, izleyicileri de bir hayli eğlendiren gösteri çadırı olarak karşımıza çıkıyor. Son derece iddialı ve tehlikeli gösterilerle, yürekleri hop oturtup hop kaldıran performans sanatçılarına eşlik eden bir vahşi hayvan olduğu gerçeğine nihayet değinebilirim sanıyorum.

Tüm suçları hayatta olmak olan tutsak hayvanların, eğitim esnasında kırbaçlandığı, zor kullanıldığı, zincirler, burun kancaları ve nefes almalarına dahi izin vermeyecek tasmalarla kısıtlanıp dizginlenmeye çalışıldığı ve hatta bazı durumlarda kesici, yaralayıcı ve ağır cisimlerle darp edildiği ise sirkin arkasında saklanan karanlık yüz olarak karşımıza çıkıyor. Doğal hayatlarını hareket ve yürüyüş halinde geçiren filler, günlerce ve haftalarca tutsak edilip aç bırakılıyor. Kaplan, aslan ve köpek gibi hayvanlar ateşten atlamaya zorlanıyor, aksi takdirde kırbaçlanıp, canı yakılıyor ve tam anlamıyla doğalarına aykırı şartlarda yaşamalarına neden olunuyor. Yapılan fiziksel istismarın yanın da duygusal istismardan da kaçınılmıyor ve hayvanların psikolojileri yaşadıkları şeye karşın yerle bir oluyor. Doğal yaşamın birer parçası olması gereken vahşi hayvanlar içgüdülerini gerçekleştiremiyor ve belli başlı davranış bozuklukları ortaya çıkıyor. İnsanlar ise hayvanları terbiye ettiğini düşünürken, istismarın, acımasızlığın ve gaddarlığın dibine vuruyor, bir de bu yetmezmiş gibi göz göre göre sömürdüğü bu hayvanlar üzerinden maddi kaygı güdüp para kazanmaya çalışıyor. 

 

Nihayet yapılan istismara dur demeye başlayan insanlar da gün geçtikçe kendini göstermeye ve bu trajik olayın önünde durmaya başladı. Tüm dünya çapında gerçekleştirilen sirklerin, hayvansız gösteriler olmasına dair başlatılan savaş, yavaş yavaş sonuç vermeye başladı bile. İlk olarak Bolivya’da yasaklanan hayvanlı sirk, Yunanistan, Avusturya ve Finlandiya gibi ülkelerin yanı sıra İngiltere de hayvanları istismar edildiği sirki yasaklayarak hem insanlık hem de dünya adına büyük bir adım atmış oldu. Hayvan haklarını korkunç bir şekilde ihlal ederken insanlığa karşı olan umudu da bir hayli körelten geleneksel sirk zihniyeti, yerini yavaş yavaş hayvanların sömürülmediği gösteri çadırlarına bırakmaya başlarken, doğal yaşama ait olan vahşi hayvanları daha fazla mahkum etmeyip onları daha fazla metalaştırmamaya özen göstermeye de başladı.

Her canlı gibi hayvanların da istedikleri ve ihtiyaçları olduğu gibi yaşadıkları bir dünya için ufuk çizgisi ne kadar uzak olsa da umudumuzu kaybetmeye hiç niyetimiz yok!