Önümüzdeki 5 gün boyunca
SCOPE

Hayvanlar Rüya Görüyor Mu?

11 May 2021

Eğer minik ve sevimli bir tüylü dosta sahipseniz muhtemelen onun hareketlerini izlemeyi ve yaptığı komik şeylere gülüp eğlenmeyi de seviyorsunuzdur. Peki, hiç uykusu sırasında komik sesler çıkardığına ve uyurken hareket ettiğine denk geldiniz oldu mu? Uyurken rüya görüp görmediklerini bu minik canlılara sorup öğrenme fırsatımız olmasa da yapılan araştırma ve gözlemler onların da tıpkı bizler gibi rüya gördükleri sonucunu ortaya koyuyor. Peki, araştırmalar daha ne gibi sonuçlar ortaya koyuyor ve bu sevimli canlılar rüyalarında neler görüyor dersiniz? Gelin hayvanlar alemine doğru kısa bir yolculuğa çıkalım ve en yakın dostlarımızdan biri olan evcil hayvanlarımızın nasıl rüya gördüklerini hep birlikte anlamaya çalışalım.

2 Bardak

Yıllar boyu uyku kavramı insanlar için de oldukça gizemli bir şeydi ve bilim insanları da uyurken beynimizde neler olduğunu anlamak için uzunca uğraşlar vermişlerdi. 1960’lı yıllara gelindiğindeyse bu alanda yapılan çalışmalar çok daha fazla önem kazandı ve REM uykusu adı verilen safhada insanların ilginç hareketlerde bulundukları keşfedildi. Bu tarihlere kadar uyku sırasında kasların adeta felç olduğu, bu sebeple de herhangi bir hareketin oluşması beklenmediğinden de hızlı göz hareketleri içeren REM uykusu oldukça ilginç bir bulgu olarak değerlendirildi. İşte insanlara dair keşfedilen bu ilginç bulgu sonrasında hayvanlar alemi de daha yakından mercek altına alındı ve uyku sırasında onların neler yaşadıkları da gözlemlenmeye başlandı. Bu araştırmalarda kullanılmakta olan iki farklı yöntem vardı. Birincisi uyku sırasında, uykunun farklı evrelerinde ortaya koydukları fiziksel davranışların gözlemlenmesi ikincisi ise yine uyku sırasındaki beyin aktivitelerinin insanlarınkiyle herhangi bir benzerlik gösterip göstermediğinin anlaşılmaya çalışılmasıydı.

Bu doğrultuda yapılan bu çeşitli araştırmalar da 1960’lı yılların ortalarına doğru gelindiğinde bazı sonuçlar ortaya koyuyor. 1965 yılında Fransız bir bilim adamının kediler üzerinde yaptığı bir araştırmanın sonucunda kedilerin de uyku sırasında kaslarının felç olmayabileceği ve uyurken uyanık oldukları zamanlardakine benzer hareketler sergiliyor olabilecekleri sonucuna vardılar. Tüm bu hareketleri gözlemlediklerinde ise kedilerin rüya gördüklerini hatta rüyalarında da uyanık oldukları zamanlarda yaptıkları hareketleri tekrar ettikleri sonucuna vardılar. Kedilerle yapılan bu araştırmalar hayvanlar aleminin daha da fazla merak edilmesine yol açtı ve bilim insanları sonrasında köpekleri de gözlemlemeye başladılar. Bu araştırmalar da benzer sonuçlar verince köpeklerin de rüya gördükleri sonucuna varılmış oldu. 

Ancak günümüz dünyasında rüyalara dair araştırma yapmanın tek yolu elbette ki yalnızca uyku sırasında gözlem yapmak ve canlıların hareket edip etmediklerini kontrol etmek değil. Gelişen teknoloji bizlere beyin dalgalarını da analiz ederek beynin hareketlerini daha yakından ve detaylı bir şekilde inceleme şansı veriyor. Buradan yola çıkarak 2007 yılında Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’ndeki araştırmacılar fareler üzerinde de çalışmaya başladılar ve onların uyku sırasında aktif olan nöronlarını incelediler. Elde ettikleri sonuçlarsa oldukça şaşırtıcıydı çünkü bu farelerin beyinlerinde bulunan nöronlar daha önce farelerin labirentte dolaşırken ki halleriyle aynı aktiviteyi ortaya koyuyorlardı. Nöronların hareketliliği takip edildiğindeyse biraz daha şaşırdılar ve farelerin rüyalarında tıpkı uyanık oldukları zamanki gibi labirentte koştuklarını hatta nöronları takip ederek labirentin hangi noktasında olduklarının bile anlaşılabildiğini fark ettiler.

Hem kedilerde hem köpeklerde hem de farelerde yapılan araştırmaların benzer sonuçlar ortaya koyması bu alanda daha fazla araştırmanın yapılmasını da sağlamış oldu ve bilim insanları da araştırmalarına devam ederek farklı türler üzerine yönelmeye başladılar. Farklı kuş türleri üzerinde yapılan benzer araştırmaların da yine öncekileri hatırlatan sonuçlar ortaya koymasıyla birlikte kesinleşen bir şey oldu ki o da birçok hayvanın uyku sırasında insanlarınkiyle benzer psikolojik ve davranışsal özellikler gerçekleştirmeleriydi. Bu psikolojik ve davranışsal benzerlikleri rüya görmek olarak adlandırmanın doğru olup olmadığı hala tartışılan bir konu olsa da uyku sırasında bir şeyler yaşıyor oldukları aşikar. Araştırmacıların bu durumu kesin olarak rüya görmek olarak adlandıramamalarının sebebiyse hayvanların gerçeklik ve rüya arasında farkı bilip bilmediklerini anlayamamamızdan kaynaklanıyor. Bizler uyandığımızda rüya ve gerçekliği ayırt edebilecek farkındalıkta oluyoruz ancak hayvanların bu bilince sahip olup olmadıkları konusunda hala yeterli sonuç yok. 

©2022 Beyhan&Beyhan Business Solutions Tüm Hakları Saklıdır
Yukarı Kaydır
BUNU OKUMAK İSTER MİSİN?