Günlük Hayatta Sıklıkla Karşılaşılan Psikolojik Durumlar

İnsanların çoğu herhangi bir sosyal ortamda yer alırken sempati, empati ve uyum gibi etkileşimlerin içine girerek hareket eder. Bu etkileşimlerin neredeyse tamamı bilinçli olarak gerçekleştirilmez ve bu sayede sosyal bağlantılar geliştirilir. Bukalemun etkisi de bilinçli olarak gerçekleştirilmeyen bu etkileşimlere benzemekte. İsmini çeşitli etkileşimler ve uyum sağlama adına taklit etme özelliğine sahip olan bukalemun hayvanından alan bu psikolojik durum, insanların farkına varmadan çevrelerindeki bireylerin davranışlarını, hareketlerini ve mimiklerini taklit etmesi olarak bilinmekte. Vücut dili araştırmacıları tarafından sıklıkla konuşulan bu etki, sosyal ve deneysel psikolojinin önemli araştırma başlıklarından biri olarak da bilinmekte. 

Daha önce odanızdan çıkıp mutfağa gittiğinizde ne alacağınızı ya da ne yapacağınızı unuttuğunuz oldu mu? Eğer bu soruya cevabınız ‘Evet’ ise sizleri kapı eşiği etkisi ile tanıştırmak istiyoruz. Psikologlar, bir kapı eşiğinden geçmenin veya yeni bir ortama girmenin zihinsel tıkanmaya sebep olabileceğini belirtmekte. Açık kapılardan geçilmesi durumunda bellekte yeni bir bölüm oluşturulması için bellek sıfırlanabilmekte. Bu nedenle, herhangi bir bölgeye aklımızda bir fikirle gidip de gittiğimiz yerde bu fikri unutabilmekteyiz. Geçici bir hafıza kaybına sebep olan kapı eşiği etkisi, beynin uyum ve düşünme sürecini yeniden düzenlemesinden kaynaklanmakta. 

İsmini Yunan mitolojisinde bulunan ve kendi yaptığı bir heykele aşık olan yontu sanatçısı Pygmalion’dan alan bu psikolojik durum, beklenti etkisi olarak da bilinmekte. Bu etkiye göre yüksek beklentiler herhangi bir alanda daha iyi sonuçlara ya da performansa ulaşılmasına bir kapı aralıyor. Örneğin, performansının yüksek olduğunu düşündüğümüz insanlara fazlasıyla destek oluruz ve bu durum o insanların kendilerine olan güvenlerini yükseltir. Öz güvenin yükselmesi sonucunda da insanlar çeşitli başarılara imza atarlar. Bir diğer yandan, negatif düşünceler ve kötü bir enerji ile yaklaştığımız insanların da hevesi kırılır ve bu bireyler istedikleri başarıyı elde edemezler. İşte, bu örnekler de Pygmalion etkisinin göstergeleri olarak karşımıza çıkabilmekte.