℃
Önümüzdeki 5 gün boyunca
KÜLTÜR/SANAT
Ahengin Devri: Barok Müzik
28 Ara 2021
Klasik müzik dinlemeyi sever misiniz? Dinlendiren yapısı, bazen masa başında odaklanmamızı sağlaması bazen de ruhumuzu huzurla doldurmasıyla birçoğumuzun vazgeçemediği bir tür olsa gerek. Kimimizin çalışırken vazgeçemediği fon müziği, kimimizin de konser konser gezip canlı dinlemekten müthiş haz aldığı bir etkinlik. Fakat tüm bunların yanında dinlediğimiz şeyi bilmenin önemine değinmeden de geçemeyeceğim, çünkü bilinçli bir dinleyici olmak müzik hazzını en az ikiye katlıyor. O halde buyurun klasik müzik evrelerinden olan, dünya müzik tarihinde çok önemli bir yere sahip olduğu düşünülen Barok Müziğe yani Klasik Batı Müziğine yakından bakalım.
2 Bardak
Barok Dönemin başlangıcı 1600 yılında Jacopo Peri’nin ilk opera denemesi olan Dafne Operası’nı bestelemesiyle başlıyor. 1750 yılında Johann Sebastian Bach’ın ölümüyle de sona eriyor. Bu dönemin ismi bir denizcilik teriminden geliyor; Portekizce şekli bozuk inci anlamına gelen kelimeden doğar Barok ismi. Aslında yalnızca müzik alanında değil mimari, heykel ve resimde de kullanılıyor bu isim. Son dönemde iyice sıkıcı olarak yorumlanan Rönesans tarzının daha kontrast edilmiş hali olarak özetleyebileceğimiz müzikte Barok Dönem, konçertoları beraberinde getiriyor dünya müzik tarihine.
Barok dönemin kimi müzik eleştirmenlerine göre 3 kimisine göre de 2 dönemi var. Erken Barok Dönemi, Orta Barok Dönemi ve Olgun Barok Dönemi her biri ortalama 50’şer yıl sürüyor. Müziksel ifadenin güçlendiği ve çeşitlendiği bu yıllarda Rönesans’ın tekdüze ritimlerinden, aynı enstrümanlarla başlayıp biten yapısından sıyrılıyor klasik müzik. Ritmik yapıda yapılan yeniliklerle müzikal gücün artması ve çeşitlenmesi besteciler için alanı genişletiyor. Fakat bazı eleştirmenler ve dönem bestecileri Barok Dönem müziğini karmaşık, düzensiz, zevksiz ve yorucu buluyor, bu noktadan da sıklıkla eleştiriliyor bu yüzden.
Barok Dönem bir süs sanatı aslında. Mimariden heykele, giysilerden müziğe kadar her şey abartılı şekilde süslü. O dönem mimarisinde müthiş şatafatlı havuzlar, saraylar, heykeller görmek mümkün. Abartılı bir yöntem benimseyen bu dönem aslında tüm dünyanın estetik algısını etkileyen güçlü bir dönem olma özelliğine sahip. Diğer yandan Barok Müziğin doğadaki müthiş ritmi ve ahengi yansıttığı söylenir. Saray müziği olarak anılan bu tür, soylulara hitap eder.
Mimaride gördüğümüz şatafat müzikte de görülüyor. Enstrümanların atışması, kurgulanan zıtlıklar ile aslında çarpışan duyguları anlatıyor bize. Hemen kabul görmemesinin önemli sebeplerinden biri de Rönesans müziğinin saf ve temiz duyguların temsili niteliğinde olması belki de. Bu iki tür karakter olarak birbirinden çoğu yerde ayrılıyor.
Kemanın bu dönemde çok önemsendiği ve sıklıkla kullanıldığını da söylemeden geçmemek gerekiyor. Ayrıca dönemin teknik anlamdaki en önemli özelliği bir parçanın bir bölümünün kuvvetli (forte) başlaması böyle biteceği anlamına geliyor. Fakat parçanın bölümü hafif (piyano) başladıysa da öyle bitecek demek oluyor. Tüm bunların yanında melodiyi derinleştirmesi müzik tarihine önemli katkılar sağlıyor.
Barok ismiyle müsemma şekli bozuk inci olarak anılmasına rağmen bugün bile kullanılan birçok tekniğin annesi olduğu gerçeğini değiştirmiyor. Ayrıca opera sanatının ve konçertoların doğduğu dönem olmasından dolayı da çok kıymetli bir yere sahip. Barok Dönem'de Arya ve Resitatif denilen iki önemli şarkı söyleme biçimi baş gösteriyor. Arya kuvvetli ezgilere sahipken Resitatif daha çok günlük konuşma temposunda söylenen parçalar anlamına geliyor.
Bu döneme çok şey katan önemli bestecilerden bahsetmeden yazıyı bitirmek olmaz. Armonide modern anlayışın öncüsü sayılan Claudio Monteverdi, Erken Barok Dönemi'ni başlatan besteci olarak kabul ediliyor. Bir saray müzisyeni olan Jean Bapsite Lully, Orta Barok Dönemi'ne ritmik ve dans edilebilir eserler veriyor. Fransızca ile İtalyancanın uyumsuzluğu nedeniyle bazı adaptasyonlar yaparak Fransa’nın müzik zevkini değiştirdiği söyleniyor. Arcangelo Corelli ise modern kemanın ustalarından sayılıyor. Enstrümanıyla bu döneme büyük katkılarda bulunmasının yanı sıra kendisinden sonra gelen müzisyenleri de etkiliyor.
Olgun Barok bestecilerini bir araya toplayacak olursam; Antonio Vivaldi keman virtüözü ve besteci. Konçerto türünde verdiği 500’den fazla eserle konçertonun babası sayılıyor. Johann Sebastian Bach ise orgcu ve besteci. Yaptığı bestelerin estetik olarak doyuruculuğu ve entelektüel derinliği sayesinde hem döneminde hem de kendisinden sonra çok sayıda kişi tarafından büyük beğeni topluyor. Son olarak George Friedric Handel, Bach’la birlikte bu dönemin en önemli bestecisi sayılıyor. Bestelediği opera, oratoryo ve düetlerle bu döneme adını altın harflerle yazdırıyor.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK İÇERİKLER
©2022 Beyhan&Beyhan Business Solutions Tüm Hakları Saklıdır
Yukarı Kaydır
BUNU OKUMAK İSTER MİSİN?